Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, geliştirilen Türkiye’nin her noktasının arazi bilgisini gösteren internet tabanlı interaktif Deprembis (deprem bilgi sistemi) uygulamasına fay bilgilerini ekledi. üniversitenin çözüm ortaklarıyla sosyal sorumluluk projesinin hayata geçirilmesi. ‘Deprembis’ uygulamasının yeni sürümü artık faylar, geçmişte meydana gelen depremler ve fay hattının üretebileceği deprem büyüklüğü hakkında bilgi vermeye başladı. Uluslararası sismik kurumların verilerini kullanan uygulama, 925×740 metrelik alanlar arasındaki araziyi gösterirken, aynı zamanda tanınmış fay hatlarını da inceleme olanağı sunuyor. Ücretsiz olarak sunulan ‘deprembis’ uygulamasına, günde 10 talep yapma hakkı ile www.deprembis.com.tr adresinden ulaşılabilmektedir.
“Herkes oturduğu toprağın ne olduğunu merak ediyor”
Profesör. Bunun vatandaşların rahatlıkla ulaşıp anlayabileceği bir uygulama olduğunu söyleyen Dr. Kutoğlu, şöyle konuştu: “Deprem ülkemizde vatandaşlarımızı çok meşgul eden bir konu. Özellikle geçen yıl yaşadığımız 6 Şubat depreminden sonra vatandaşlarımız genel olarak endişeli. Herkes oturduğu zemini merak ediyor. Herkesin alanında bir kusuru var mı? Bu arıza aktif mi değil mi? Şöyle sorular soruyor: Bu fay deprem yaratsaydı ne kadar büyük olurdu ve ne kadar hasara yol açardı? Her gün haberlerde bununla ilgili bazı açıklamalar ve görüşler görüyoruz. Bu açıklama ve görüşler zaman zaman birbiriyle çelişebilmektedir. Vatandaşlarımızın da kafası karışabilir. Kabul görmüş, uluslararası düzeyde yayınlanmış ve üzerinde mutabakata varılmış verileri alıp vatandaşlarımızın anlayabileceği bir dilde, kendi geçmişlerini ve bölgelerindeki tehlikeyi sorgulayabilecekleri bir formata getirmek istedik. “Vatandaşlarımızın bölgelerindeki durumu kendileri rahatlıkla kontrol edebilmelerini istedik” dedi.
‘DEPREMİN TARİHİ ÇOK GEÇMİŞTİR, TEHLİKE O KADAR ÇOK VAR’
Profesör. Uygulama sayesinde vatandaşların bölgelerindeki fayların ne kadar büyük bir deprem üretebileceğini görebildiklerini söyleyen Dr. Kutoğlu, şöyle konuştu: “Ayrıca, anlaşmalı küresel sismik kurum ve yer bilimleri kuruluşlarının sağladığı verileri ve depremleri de topladık. Bunları “deprembis” portalına aktardık. Artık vatandaşlarımız buradan sisteme ulaşarak bölgelerindeki aksaklıkları sorgulayabilecekler. Vatandaşlarımız artık fayın üzerine tıklayarak kendi bölgesindeki fayların varlığını, fayların oluşturabileceği depremlerin büyüklüğünü, en son ürettikleri depremin zamanını ve büyüklüğünü görebilecek. Depremin tarihi ne kadar uzaksa tehlike o kadar yakındır. “Artık vatandaşlarımız kimseye ihtiyaç duymadan ‘deprembis’ aracılığıyla bu bilgileri rahatlıkla görebilecekler” dedi.
YENİ HATALAR VE HAREKET HIZI EKLENECEK
Profesör. projeyi bir sosyal sorumluluk projesi olarak geliştirdiklerini söyledi. Dr. Kutoğlu, “deprembis” sitesini ticari kullanıma sunmadıkları için sistem sıkışıklığını önlemek amacıyla her kullanıcıyı günde 10 istekle sınırlandırdıklarını söyledi. Üçüncü aşamada güncellenmiş hata haritası bilgilerini sisteme aktaracaklarını belirterek, “Üçüncü aşamada çalışmaya devam edeceğiz. Bu fayların hareket hızlarını da gireceğiz. Ortalama olarak her yıl deprem üretiyor, bunlara ekleyelim. Dolayısıyla bir önceki depremden bu yana geçen süreye bakarsanız tehdidin ne kadar yakın olduğunu görebileceksiniz. Bunlar uluslararası kuruluşların sunduğu fay haritalarıdır. Maden Tetkik Arama (MTA) haritalarını dijitalleştiriyoruz, dijitalleştirdikçe haritalarımızda da yer alacak” dedi. (DHA)